علم مهندسی پزشکی عبارت است از کاربرد مهندسی در پزشکی از طریق مطالعهی اصول و عملکرد سیستمهای زنده و مدلسازی آن، به کار گرفتن اطلاعات و نتایج حاصل در جهت تشخیص و درمان بیماریها و همچنین جایگزین کردن اسکلت بندیهای صدمه دیده در بدن.
اما در تعریفی کوتاه، بیوالکتریک را می توان علم استفاده از اصول الکتریکی، مغناطیسی و الکترومغناطیسی در حوزه پزشکی دانست ؛ همچنین الگوبرداری از سیستم های بیولوژیکی در طراحی های نوین مهندسی نیز در حیطه این علم قرار دارد .
هدف رشته مهندسی پزشکی بیوالکتریک تربیت متخصصانی است که قادر باشند از عهده تجهیز، نگهداری و طراحی دستگاههای پزشکی برآیند؛ یعنی مهندس بیو الکتریک باید با زمینههای پزشکی نیز آشنایی داشته و بتواند دستگاههای پزشکی را طراحی کرده و بسازد یا اینکه مسؤول سفارش دستگاه از داخل و خارج از کشور باشد.
در واقع یک مهندس بیوالکتریک علاوه بر این که از تمام گرایشهای مهندسی برق در حیطه خود استفاده می کند ، از برخی از شاخه های مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات نیز در حیطه مهندسی پزشکی یاری می جوید .
برخی از قابلیتهای یک مهندس بیوالکتریک بعد از فارغ التحصیلی عبارتند از :
- پردازش تصاویر پزشکی و سیستمهای تصویربرداری
- طراحی سیستمهای گفتاردرمانی
- ساخت وسایل توانبخشی و طراحی بخشهای الکترونیکی و کنترل اعضاء و اندام مصنوعی
-- طراحی سیستمهای مانیتورینگ بیمارستان و ساخت و طراحی سیستمهای آزمایشگاهی پزشکی
- پردازش علائم حیاتی
- مدلسازی سیستمهای بیولوژیک
ازحوزه های تحقیقاتی این گرایش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پردازش سيگنال هاي حياتی :
همان گونه كه در كلية مباحث پردازش سيگنال مطرح است، بعد از ضبط سيگنال حياتي كه خود نيازمند طراحي و ساخت سخت افزارهاي مناسب و بسيار مطمئن و استفادة بهينه از فن آوري روز است، دو مرحلة پردازشي اصلي لازم است بر روي سيگنال حاصل شده اعمال گردند تا به اهداف نهائي پردازش سيگنال نائل گرديم. غير از مراحل اصلي پردازشي ذکر شده اصولاً ثبت و آمادهسازي بعضي از سيگنالهاي حياتي نياز به يك كار محاسباتي اوليه دارد كه استفاده از برخی از روشهاي پردازشي خاص را لازم مينمايد.
از زيرشاخه هاي مهم پردازش سيگنال هاي حياتي كه در اين دانشكده مورد توجه است می توان به تشخيص خودكار بيماري ها، فشرده سازي سيگنالهاي حياتي، تشخيص مشخصههاي حياتي، اعمال اراده و ارسال فرامين به اندام هاي مصنوعي و كاربردهاي خاص اشاره نمود.
پردازش تصاوير پزشکي و سيستم هاي تصوير برداري :
تصاوير پزشكي با توجه به آنكه وضعيت بدن را به صورت دو بعدي و حتي سه بعدي (بوسيله كامپيوتر) نشان ميدهند، يكي از مهمترين وسايل تشخيص براي پزشكان هستند كه همواره بخش عظيمي از تحقيقات را به خود اختصاص دادهاند.
پردازش صوت وگفتار و طراحي سيستم هاي گفتار درماني و کمک همراه معلولين گفتاري:
گفتار يکي از علايم بسيار مهم زيستي است که از هوشمندترين موجود روي زمين، يعني انسان صادر ميگردد. با توجه به توسعة وسيع سيستمهاي کامپيوتري و اهميت روزافزون انواع پردازشهای صوتی و گفتاری در جهان امروز و ارتباط تنگاتنگی که ويژگيهای گفتار توليد شده با خصوصيات آناتوميک و عصبي دستگاه توليد گفتار و همچنين چگونگي عملکرد سيستم اعصاب مرکزي او دارد، اهميت پرداختن به اين مقولة پرکاربرد مهندسي در دانشکدة مهندسي پزشکي ظاهر ميگردد.
مدلسازي سيستم هاي بيولوژيک:
مطالعه، تحليل و مدلسازي سيستمهاي بيولوژيکي در عين اينکه راهگشاي پيشرفت فني و علمی در ديگر شاخه های رشتة بيوالکتريک ميباشد، به صورت ايده بخشي قوي برای انجام ابداعات در شاخههاي ديگر علوم مهندسي مثل رشتة پردازش سيگنال، مخابرات و کنترل عمل ميکند. اهميت اين شاخه از گرايش بيوالکتريک از زيربنائي بودن آن براي ديگر شاخههای اين گرايش نشأت ميگيرد.
طراحي بخش هاي الکترونيکي و کنترل اعضاء و اندام مصنوعي و ساخت وسايل توانبخشي:
از بخش های مهم و تخصصی رشتة مهندسي پزشکي طراحي و ساخت اندام مصنوعي است. در اين راه علاوه بر تخصصهای بيومکانيک جهت طراحي و ساخت بخشهای مکانيکي اندام مصنوعي و بيومواد جهت سازگار ساختن آنها با ويژگيها و حساسيتهای اندام طبيعي که در مجاورت آنها قرار ميگيرند، در مواردي که اندام مصنوعي از نوع فعال هستند، نيازمند مدارات الکتريکي، الکترونيکي و ديجيتالي ميباشند.
کلمات کلیدی پر طرفدار
- آزمایشگاهی
- دندانپزشکی
- پزشکی
دفتر مرکزی: خ آزادی جدیری جنوبی ساختمان 17
شعبه1: خ امام-روبه روی مصلی-ط3 انتشارات اختر