آموزشگاه آپادانا

 

افتالموسکوپ دستگاهی است که برای معاینه قسمت های میانی چشم و شبکیه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این وسیله جهت تعیین سلامتی شبکیه و زجاجیه استفاده می‌شود. در بیماران مبتلا به سردرد، علامت کلیدی در فعالیت چشمی

یافتن دیسک‌های بینایی متورم است که معمولا با افزایش فشار درون جمجمه ای همراه است ‎و به افزایش فشار داخل جمجمه‌ ای (‏ICP‏) ناشی از: هیدروسفالی ( حالتی که با تجمع مایع مغزی نخاعی در جمجمه مشخص شده و همراه با بزرگ شدن سر، آتروفی مغز، ضعف قوای عقلانی و تشنج است)، افزایش فشار داخل جمجمه‌ای خوش‌خیم یا تومورهای مغزی است. در بیماران مبتلا به آب سیاه فرورفتگی دیسک بینایی دیده می شود.

در بیماران مبتلا به دیابت شیرین، افتالموسکوپی (هر 6 ماه تا یک سال یک بار) غربالگری و تشخیص به موقع رتینوپاتی (هر نوع بیماری غیر التهابی شبکیه) ناشی از دیابت که علل مهم از دست دادن بینایی هستند، الزامی است. این عارضه را می توان در مراحل اولیه توسط درمان شبکیه با لیزر، برطرف کرد.

افتالموسکوپ ابتدا توسط چارلز بابج در سال 1847 اختراع شد، اما تا سال 1851 که توسط ‏Herman von Helmholtz، مورد بازنگری قرار گرفت قابل استفاده نبود.

در سال 1915، دو دانشمند دیگر، اولین افتالموسکوپ مستقیم دستی را ابداع کردند، که امروزه توسط پزشکان در سراسر دنیا استفاده می‌شود. با طی روند تکاملی ساخت آن، امروزه افتالموسکوپ، به یکی از پرکاربردترین ابزارها در چشم پزشکی تبدیل شده است.

ساختار

نور درخشان به درون چشم فرد تابیده می‌شود و نور بازتابی از شبکیه متمرکز می شود. عدسی چشم بیمار همانند یک ذره بین درونی کار می‌کند. پزشک می تواند توسط افتالموسکوپ بیشتر ناهنجاری های چشم را تشخیص دهد، زیرا فشار افزایش یافته درون جمجمه (برای مثال به علت تومور مغزی) می تواند تغییر چشمگیری در درون چشم به وجود آورد. ‏

سه نوع افتالموسکوپ وجود دارد‌: مستقیم و غیر مستقیم و ‏Slit-lamp‏.

‏

افتالموسکوپ مستقیم

افتالموسکوپ مستقیم از نظر اپتیکی بسیار ساده است و به طور‎ ‎دستی استفاده می‌شود‎.‎‏ در این حالت، شبکیه مستقیما قابل مشاهده است. نور مستقیمی از طریق قرنیه به درون چشم برای دیدن پشت کره چشم، تابانده می‌شود.این افتالموسکوپ از یک نور فلاش کوچک و منبع نور همراه با تعداد زیادی لنز چرخشی با قابلیت بزرگنمایی در حدود 15 تشکیل شده است و اغلب در معاینات ساده استفاده می شود.

افتالموسکوپ غیرمستقیم

این افتالموسکوپ، از یک چراغ که به دور سر بسته می‌شود و یک لنز دستی کوچک، تشکیل شده است. افتالموسکوپ غیرمستقیم با میدان دید وسیع، امکان بررسی بهتر و واضح ترعمق چشم را، حتی با وجود آب مروارید، فراهم می کند. افتالموسکوپ غیرمستقیم ممکن است تک چشمی یا دو چشمی باشد.

در نوع غیرمستقیم، بیمار می‌تواند در حالت‌های خوابیده یا نیمه نشسته قرار بگیرد. در این ابزار نور بسیار روشنی به چشم تابانده می‌شود که البته می‌تواند ناراحت کننده باشد اما دردناک نیست. ‏

‎ ‎افتالموسکوپ ‏Slit- lamp

این دستگاه در جلوی چشم بیمار قرار می‌گیرد. به علاوه لنزهای آن در نزدیکی چشم جای می‌گیرند و این امکان را به پزشک می‌دهد که قسمت قدامی چشم (فوندوس) را نیز معاینه کند. این مدل، مزایای دید سه بعدی، همراه با بزرگنمایی افتالموسکوپی مستقیم را دارد. میدان دیدی را که این مدل تامین می‌کند گسترده‌تر از افتالموسکوپ مستقیم است اما به اندازه افتالموسکوپ غیرمستقیم نیست .‏

نتایج غیرنرمال معاینه، می‌توانند شامل هر گونه بیماری چشم مانند زجاجیه کدر، شبکیه جدا شده، مشکلات عصب بینایی، و تغییرات ناشی ازآب سیاه باشند.‏

از آنجا که با این تست می‌توان بسیاری از بیماری‌های جدی را در مراحل اولیه تشخیص داد، افتالموسکوپ به عنوان یک تست با ارزش شناخته می‌شود و دقت آن تا 95-90 درصد تخمین زده می‌شود. همچنین عوارض دیگر بیماری‌های خونی و قلب، بیماری‌های مغز و دیابت را نیز مشخص می‌دهد.